Վաղարշապատ համայնքի ղեկավարի պաշտոնակատարը, քննության առնելով թիվ 14/25 վարչական գործը՝ Մկրտիչ Խաչիկի Տերտերյանի կողմից Վաղարշապատ համայնքի Էջմիածինքաղաքի Սուրբ Մ․ Մաշտոց փողոցի թիվ 4 շենքի թիվ 11,12 հասցեներին կիցհամայնքային սեփականություն հանդիսացողհողամասն ինքնակամ զավթելու և դրա հետևանքները չվերացնելու մասին, պարզեց որ.
Մկրտիչ Խաչիկի Տերտերյանը (գրանցման հասցե` Վաղարշապատ, ք․ Էջմիածին, Սուրբ Մ․Մաշտոց փող․, 4 շենք, բն․ 11, 12, ն/ք՝ 019248277, տրված 04․09․2025 թ․, 057-իկողմից),Վաղարշապատ համայնքի Էջմիածինքաղաքի Սուրբ Մ․ Մաշտոց փողոցի թիվ 4 շենքի թիվ 11,12 հասցեներին կից համայնքային սեփականություն հանդիսացող տարածքում խախտելով ՎարչականիրավախախտումներիվերաբերյալՀայաստանիՀանրապետությանօրենսգրքի 48-րդհոդվածի 1-ին մասի 1-ին կետով սահմանվածպահանջները, կատարել է հողամասի ապօրինի զավթում` սահմանազատելով տարածքը տեղադրել է մետաղական ցանկապատ:
Վաղարշապատ համայնքի Էջմիածին քաղաքի Սուրբ Մեսրոպ Մաշտոց փողոցի թիվ 4 շենքի թիվ 15 բնակարանի բնակիչ Անահիտ Նարիմբեկի Գրիգորյանի 09.09.2025թ․ Վաղարշապատի համայնքապետարան է ներկայացրել դիմում-բողոքի ևՎաղարշապատի համայնքապետարանի աշխատակազմի քաղաքաշինության և հողաշինության բաժնի կողմից 19.09.2025թվականին կազմված թիվ 13 արձանագրության, տեղազննության ակտի և լուսանկարների հիման վրա 09.09.2025 թվականին «Վարչարարության հիմունքների և վարչական վարույթի մասին» Հայաստանի Հանրապետության օրենքի 30-րդ հոդվածի 1-ին մասի «բ» ենթակետի և նույն օրենքի 34-րդ հոդվածով սահմանված կարգով, Վարչական իրավախախտումների վերաբերյալ ՀայաստանիՀանրապետությանօրենսգրքի48-րդհոդվածի 1-ին մասի 1-ին կետի հատկանիշներով հարուցվել է վարչական վարույթ:
Վաղարշապատի համայնքապետարանի վարչական իրավախախտման դեպքերով հարուցված վարչական վարույթի շրջանակներում գործերի ուսումնասիրման, նախապատրաստման և հաշվառման աշխատանքների իրականացման հանձնաժողովը,հրավիրել և անցկացրել է լսում, որի անցկացման վայրի և ժամանակի մասին Մկրտիչ Խաչիկի Տերտերյանը պատշաճ ծանուցված է եղել, սակայն չի ներկայացել:
Վարչական ակտն ընդունելու համար հիմք հանդիսացող փաստերը.
1. Վաղարշապատ համայնքի Էջմիածին քաղաքի Սուրբ Մեսրոպ Մաշտոց փողոցի թիվ 4 շենքի թիվ 15 բնակարանի բնակիչ Անահիտ Նարիմբեկի Գրիգորյանի 09.09.2025թ․ դիմում-բողոքը։
2․Վաղարշապատի համայնքապետարանի աշխատակազմի քաղաքաշինության և հողաշինության բաժնի կողմից 19.09.2025թվականին կազմված թիվ 13 արձանագրությունը և տեղազննության ակտը:
3. 19․09․2025 թվականին կատարված տարածքի լուսանկարահանման փաստաթղթերը:
4.Հանձնաժողովի 02.10.2025թ. և 07.10.2025թ.-ի թիվ 14/25 վարչական գործով լսումներ անցկացնելու վերաբերյալ թիվ 1 և թիվ 2 արձանագրությունները:
5.Վաղարշապատի համայնքապետարանի աշխատակազմի քաղաքաշինության և հողաշինության բաժնի կողմից07.10.2025 թվականին կազմված տեղազննության ակտը։
«Վարչարարության հիմունքների և վարչական վարույթի մասին» ՀՀ օրենքով սահմանված կարգով հարուցված և իրականացված վարչական վարույթի ընթացքում գործի փաստական հանգամանքների բազմակողմանի, լրիվ և օբյեկտիվ քննության արդյունքում, բացահայտելով գործի բոլոր հանգամանքները և հիմք ընդունելով վերոհիշյալ փաստերը, վարչական մարմինը հաստատված է համարում հետևյալը.
Մկրտիչ Խաչիկի Տերտերյանը Վաղարշապատ համայնքի տարածքում, խախտելով Վարչական իրավախախտումների վերաբերյալ Հայաստանի Հանրապետության օրենսգրքի 48-րդ հոդվածի 1-ին մասովսահմանվածպահանջները, Վաղարշապատ համայնքի Էջմիածին քաղաքի Սուրբ Մ․ Մաշտոց փողոցի թիվ 4 շենքի թիվ 11,12 հասցեներին կից զավթել է համայնքին սեփականության իրավունքով պատկանող հողամասը՝ սահմանազատելով այն և տեղադրելով մետաղական ցանկապատ, ինչի առնչությամբ Վաղարշապատի համայնքապետարանի քաղաքաշինության և հողաշինության բաժնի կողմից կատարվել է տեղազննություն և իրավախախտման փաստի առթիվ 19.09.2025 թվականին կազմվել է վարչական իրավախախտման վերաբերյալ թիվ 13 արձանագրությունը:
Նշված փաստական հանգամանքները հաշվի առնելով՝ 2025 թվականի սեպտեմբերի 9-ին «Վարչարարության հիմունքների և վարչական վարույթի մասին» ՀՀ օրենքի 30-րդ հոդվածի 1-ին մասի «բ» կետի հիմքով, Վաղարշապատի համայնքապետարանում հարուցված վարչական վարույթի շրջանակներում 2025 թվականի հոկտեմբերի 2-ին հրավիրվել է լսում, որը հետաձգվել է Մկրտիչ Խաչիկի Տերտերյանի կողմից ծանուցումը չստանալու պատճառով:
Այլ հերթի նշանակված լսումը հրավիրվել և անցկացվել է 2025 թվականի հոկտեմբերի 7-ին, իսկ ծանուցումը հրապարակվել է ՀՀ հրապարակային ծանուցումների azdarar.am պաշտոնական կայքում, այսինքն Մկրտիչ Խաչիկի Տերտերյանը պատշաճ ծանուցվել է վարչական լսման ժամանակի և վայրի վերաբերյալ:
Մկրտիչ Խաչիկի Տերտերյանը, չնայած «Վարչարարության հիմունքների և վարչական վարույթի մասին» ՀՀ օրենքի 29.1-րդ հոդվածի համաձայն` պատշաճ ծանուցված լինելով 2025 թվականի հոկտեմբերի 2-ին համայնքապետարանում հրավիրված վարչական լսումների անցկացման վայրի և ժամանակի մասին, չի ներկայացել վարչական վարույթի լսմանը, չի ներկայացրել բացատրություններ և միջնորդություններ:
Վարչական վարույթի լսումների անցկացման վերաբերյալ ծանուցումներով Մկրտիչ Խաչիկի Տերտերյանին առաջարկվել է վերացնել իրավախախտման հետևանքները` ազատել ապօրինի զավթած հողամասը և տարածքը բերել նախկին տեսքի:
Վաղարշապատի համայնքապետարանի աշխատակազմի քաղաքաշինության և հողաշինության բաժնի կողմից 07.10.2025 թվականին կրկին կատարվել է այց իրավախախտման վայր և կազմվել է տեղազննության արձանագրություն, որի համաձայն Մկրտիչ Խաչիկի Տերտերյանը չի վերացրել իրավախախտման հետևանքները, չի ազատել ապօրինի զավթած հողամասը և տարածքը չի բերել նախկին տեսքի։
Այսպիսով, գտնում եմ, որ ապացուցված կարելի է համարել այն փաստը, որ Մկրտիչ Խաչիկի Տերտերյանի կողմից կատարվել են ՎարչականիրավախախտումներիվերաբերյալՀայաստանիՀանրապետությանօրենսգրքի48-րդհոդվածի 1-ին մասի 1-ին կետով սահմանվածիրավախախտումը և վերջինս սույն դեպքում հանդիսանում է իրավախախտման սուբյեկտ։
Վարչական ակտ ընդունելու հիմքերը և հիմնավորումները.
Համաձայն <<Տեղական ինքնակառավարման մասին>> ՀՀ օրենքի 35-րդ հոդվածի առաջին մասի 26-րդ կետի` համայնքի ղեկավարը, օրենքով նախատեսված դեպքերում և կարգով անձանց ենթարկում է վարչական պատասխանատվության:
Հայաստանի Հանրապետության կառավարության 14 հուլիսի 2005 թվականի թիվ 1109 որոշմամբ Հայաստանի Հանրապետության Արմավիրի մարզի Վաղարշապատ քաղաքային համայնքիվարչականսահմաններումգտնվող՝պետականսեփականությունհանդիսացող հողամասերը /անշարժ գույքը/ փոխանցվել է համայնքին և հանդիսանում է համայնքային սեփականություն:
Հայաստանի Հանրապետության Սահմանադրության 184-րդ հոդվածի համաձայն` համայնքն ունի հողի, ինչպես նաև այլ գույքի նկատմամբ սեփականության իրավունք։ Համայնքի տարածքում գտնվող հողը, բացառությամբ պետությանը, ինչպես նաև ֆիզիկական ու իրավաբանական անձանց պատկանող հողերի, համայնքի սեփականությունն է: Համայնքի ավագանին օրենքով սահմանված կարգով տնօրինում է համայնքի սեփականությունը:
Հայաստանի Հանրապետության Սահմանադրության 8-րդ հոդվածի համաձայն` Հայաստանի Հանրապետությունում ճանաչվում և պաշտպանվում է սեփականության իրավունքը:
Հայաստանի Հանրապետության Սահմանադրության 60-րդ հոդվածի համաձայն` յուրաքանչյուր ոք ունի օրինական հիմքով ձեռք բերած սեփականությունն իր հայեցողությամբ տիրապետելու, օգտագործելու և տնօրինելու իրավունք /յուրաքանչյուր ոք ունի իր հայեցողությամբ տիրապետելու, օգտագործելու, տնօրինելու և կտակելու իր սեփականությունը:/:
Հայաստանի Հանրապետության քաղաքացիական օրենսգրքի 163-րդ հոդվածի 1-ին մասի համաձայն` սեփականության իրավունքը uուբյեկտի` oրենքով և այլ իրավական ակտերով ճանաչված ու պահպանվող իրավունքն է` իր հայեցողությամբ տիրապետելու, oգտագործելու և տնoրինելու իրեն պատկանող գույքը: Տիրապետման իրավունքը գույքը փաuտացի տիրապետելու իրավաբանորեն ապահովված հնարավորությունն է: Օգտագործման իրավունքը գույքից դրա oգտակար բնական հատկությունները քաղելու, ինչպեu նաև դրանից oգուտ uտանալու իրավաբանորեն ապահովված հնարավորությունն է: Տնoրինման իրավունքը գույքի ճակատագիրը որոշելու իրավաբանորեն ապահովված հնարավորությունն է:
Հայաստանի Հանրապետության քաղաքացիական օրենսգրքի 274-րդ հոդվածի համաձայն` սեփականատերն իրավունք ունի իր գույքը հետ պահանջել ուրիշի ապoրինի տիրապետումից:
ՀայաստանիՀանրապետությանհողայինօրենսգրքի 43-րդհոդվածի երկրորդ մասի համաձայն՝ համայնքի ղեկավարը կանխարգելում, կասեցնում և վերացնում է ապօրինի հողօգտագործումը համայնքի վարչական սահմաններում, օրենքով սահմանված դեպքերում ու կարգով հողային օրենսդրության պահանջները խախտողների նկատմամբ կիրառում է վարչական տույժեր, ինչպես նաև իրավասու մարմիններ է ներկայացնում հաղորդումներ` իրավախախտում թույլ տված անձանց` օրենքով սահմանված պատասխանատվության ենթարկելու վերաբերյալ:
ՀայաստանիՀանրապետությանհողայինօրենսգրքի 116-րդհոդվածի երկրորդ մասի համաձայն՝ ինքնակամ զբաղեցված հողամասերը վերադարձվում են դրանց սեփականատերերին,օգտագործողներին՝ առանց հողային օրենսդրություն խախտողների կողմից այդ հողամասերի ապօրինի օգտագործման ժամանակահատվածում կատարված ծախսերի հատուցմամբ:
ՏվյալպարագայումՄկրտիչ Խաչիկի Տերտերյանն ապօրինի ինքնակամ զավթել է Վաղարշապատ համայնքի Էջմիածին քաղաքի Սուրբ Մ․ Մաշտոց փողոցի թիվ 4 շենքի թիվ 11,12 հասցեներին կից համայնքային սեփականություն հանդիսացողհողամասը՝ սահմանազատելով տարածքը և տեղադրելով մտաղական ցանկապատ:
Վարչական իրավախախտումների վերաբերյալ ՀՀ օրենսգրքի 48-րդ հոդվածի առաջին մասին 1-ին կետի համաձայն՝ պետական և (կամ) համայնքային սեփականություն հանդիսացող հողամասերն ինքնակամ զավթելը և դրա հետևանքները չվերացնելը`առաջացնում է տուգանքի նշանակում` սահմանված նվազագույն աշխատավարձի երկուհարյուրապատիկի չափով:
Վարչական իրավախախտումների վերաբերյալ Հայաստանի Հանրապետության օրենսգրքի 32-րդ հոդվածի առաջին պարբերության համաձայն` վարչական իրավախախտման համար տույժը նշանակվում է կատարված իրավախախտման համար պատասխանատվություն նախատեսող նորմատիվ ակտով սահմանված շրջանակներում, վարչական իրավախախտումների մասին օրենսդրության հիմունքներին, նույն օրենսգրքին և վարչական իրավախախտումների վերաբերյալ մյուս ակտերին ճիշտ համապատասխան։
Ելնելով վերոգրյալից և ղեկավարվելով Վարչական իրավախախտումների վերաբերյալ ՀՀ օրենսգրքի 48-րդ, 278-րդ, 279-րդ և 281-րդ հոդվածներով, ՀՀ հողային օրենսգրքի 116-րդ հոդվածի երկրորդ մասով, «Տեղական ինքնակառավարման մասին» ՀՀ օրենքի 35-րդ հոդվածի 1-ին մասի 26-րդ կետով և «Վարչարարության հիմունքների և վարչական վարույթի մասին» ՀՀ օրենքի 53-րդ, 58-60-րդ հոդվածներով՝
ՈՐՈՇՈՒՄ ԵՄ
1.Մկրտիչ Խաչիկի Տերտերյանի նկատմամբ նշանակելտուգանք՝ համայնքային սեփականություն հանդիսացող հողամասը ինքնակամ զավթելու և դրա հետևանքները չվերացնելու համար 200 000 /երկու հարյուր հազար/ ՀՀ դրամի չափով:
2.Նախազգուշացնել Մկրտիչ Խաչիկի Տերտերյանին, որ սույն որոշմամբ Վարչական իրավախախտումների վերաբերյալ ՀՀ օրենսգրքի 48-րդ հոդվածի 1-ին մասով նախատեսված արարքը տուգանք նշանակելուց հետո շարունակել կատարելը՝ առաջացնում է տուգանքի նշանակում` սահմանված նվազագույն աշխատավարձի երկուհազարհինգհարյուրապատիկի չափով:
3.Վաղարշապատ համայնքի Էջմիածին քաղաքի Սուրբ Մ․ Մաշտոց փողոցի թիվ 4 շենքի թիվ 11,12 հասցեներին կից համայնքային սեփականություն հանդիսացողՄկրտիչ Խաչիկի Տերտերյանի կողմիցզավթված հողամասն ազատել, իսկ դրա հետևանքները վերացնել:
4.Հանձնարարել աշխատակազմի քաղաքաշինության և հողաշինության բաժնի աշխատակիցներին, Վաղարշապատի համայնքապետարանի «Բարեկարգում տնօրինություն» բյուջետային հիմնարկին, Վաղարշապատի համայնքապետարանի «Բնակարանային կոմունալ վարչություն» բյուջետային հիմնարկին ազատել ապօրինի տիրապետումից Վաղարշապատ համայնքի Էջմիածինքաղաքի Սուրբ Մ․ Մաշտոց փողոցի թիվ 4 շենքի թիվ 11,12 հասցեներին կից Վաղարշապատ համայնքին սեփականության իրավունքով պատկանող հողամասը։
5.Սույն որոշումը կարող է բողոքարկվել՝ «Վարչարարության հիմունքների և վարչական վարույթի մասին» ՀՀ օրենքի 70-րդ հոդվածով և ՀՀ վարչական դատավարության օրենսգրքով նախատեսված կարգով՝ դրա ուժի մեջ մտնելու օրվանից երկամսյա ժամկետում։
6.Սույն որոշման եզրափակիչ մասի 1-ին կետի պահանջը չկատարելու դեպքում, «Վարչարարության հիմունքների և վարչական վարույթի մասին» ՀՀ օրենքի 88-րդ հոդվածով սահմանված կարգով, այն ենթակա է հարկադիր կատարման` ՀՀ ԱՆ հարկադիր կատարումն ապահովող ծառայության միջոցով` անբողոքարկելի դառնալուց հետո եռամսյա ժամկետում:
7.Սույն որոշումն ուժի մեջ է մտնում հասցեատիրոջն իրազեկելուն հաջորդող օրվանից կամ սույն որոշմամբ ուղղակիորեն շոշափվող անձանց վերաբերյալ տեղեկությունները հայտնի չլինելու դեպքում հրապարակման պահից, azdarar.am կայքի և /կամ համայնքապետարանի տեղեկագրերում հրատարակելու միջոցով: