Վաղարշապատ համայնքի ղեկավարը, քննելով Վաղարշապատ համայնք, Էջմիածին քաղաք, Սբ. Մ. Մաշտոցի փող., թիվ 10 և 12 շենքերի բակում` համայնքի սեփականություն հանդիսացող հողամասում ինքնակամ տեղադրված թվով երկու մետաղական ավտոտնակները ապամոնտաժելու և հողամասն ազատելու վերաբերյալ հարցը, պարզեց որ.

Վաղարշապատ համայնք, Էջմիածին քաղաք, Սբ. Մ. Մաշտոցի փող., թիվ 10 և 12 շենքերի բակում` համայնքի սեփականություն հանդիսացող հողամասում ինքնակամ տեղադրված են թվով երկու մետաղական ավտոտնակներ, իսկ համաձայն Վաղարշապատի համայնքապետարանի քաղաքաշինության և հողաշինության բաժնի 19.04.2024թ-ի տեղազննության արձանագրության վերոնշյալ ավտոտնակների շահագործողներին կամ տեղադրողներին հնարավոր չի եղել պարզել:

Գործի համար նշանակութուն ունեցող փաստերը.     

·           Վաղարշապատի համայնքապետարանի քաղաքաշինության և հողաշինության բաժնի կողմից 01.08.2023 թվականին կազմված տեղազննության արձանագրությունը:

·           Իրավիճակային հատակագիծը:

·           Վաղարշապատ համայնք, Էջմիածին քաղաք, Սբ. Մ. Մաշտոցի փող., թիվ 10 և 12 շենքերի բակային հատվածում գտնվող հողամասը հանդիսանում է համայնքի սեփականություն:

·           Նշված ավտոտնակների շահագործողներին և/կամ տեղադրողներին հայտանբերել հնարավոր չի եղել:

Սույն գործի փաստական հանգամանքների բազմակողմանի, լրիվ և օբյեկտիվ քննության արդյունքում, բացահայտելով գործի բոլոր հանգամանքները և հիմք ընդունելով վերոհիշյալ փաստերը, վարչական մարմինը հաստատված է համարում հետևյալը.

Վաղարշապատ համայնք, Էջմիածին քաղաք, Սբ. Մ. Մաշտոցի փող., թիվ 10 և 12 շենքերի բակում` համայնքի սեփականություն հանդիսացող հողամասում (հիմք`ՀՀ կառավարության 14 հուլիսի 2005 թվականի թիվ 1109 որոշում) ինքնակամ տեղադրված են թվով երկու մետաղական ավտոտնակներ, որոնց շահագործողներին և/կամ տեղադրողներին հայտանբերել հնարավոր չի եղել:

Վարչական ակտ ընդունելու հիմքերը և հիմնավորումները.

Համաձայն <<Տեղական ինքնակառավարման մասին>> ՀՀ օրենքի 42-րդ հոդվածի 1- մասի 8-րդ կետի` համայնքի ղեկավարը քաղաքաշինության և կոմունալ տնտեսության բնագավառում իրականացնում է հետևյալ սեփական լիազորությունները`կանխարգելում ու կասեցնում է ինքնակամ շինարարությունը և օրենքով սահմանված կարգով ապահովում է դրանց հետևանքների վերացումը, ընդունում է համայնքային սեփականություն հանդիսացող հողամասում ինքնակամ կառույցի քանդման (ապամոնտաժման) մասին որոշում և իր լիազորությունների շրջանակներում օրենսդրությամբ սահմանված կարգով ապահովում է ինքնակամ կառույցի քանդման (ապամոնտաժման) մասին որոշման կատարումը.

Հայաստանի Հանրապետության կառավարության 14 հուլիսի 2005 թվականի թիվ 1109 որոշման համաձայն` ծածկագրով անշարժ գույքը հանդիսանում է համայնքային սեփականություն:

Հայաստանի Հանրապետության Սահմանադրության 184-րդ հոդվածի համաձայն` համայնքն ունի հողի, ինչպես նաև այլ գույքի նկատմամբ սեփականության իրավունք։ Համայնքի տարածքում գտնվող հողը, բացառությամբ պետությանը, ինչպես նաև ֆիզիկական ու իրավաբանական անձանց պատկանող հողերի, համայնքի սեփականությունն է:  Համայնքի ավագանին օրենքով սահմանված կարգով տնօրինում է համայնքի սեփականությունը:

Հայաստանի Հանրապետության Սահմանադրության 8-րդ հոդվածի համաձայն` Հայաստանի Հանրապետությունում ճանաչվում և պաշտպանվում է սեփականության իրավունքը:

Հայաստանի Հանրապետության Սահմանադրության 60-րդ հոդվածի համաձայն` յուրաքանչյուր ոք ունի օրինական հիմքով ձեռք բերած սեփականությունն իր հայեցողությամբ տիրապետելու, օգտագործելու և տնօրինելու իրավունք /յուրաքանչյուր ոք ունի իր հայեցողությամբ տիրապետելու, օգտագործելու, տնօրինելու և կտակելու իր սեփականությունը:/:

Հայաստանի Հանրապետության քաղաքացիական օրենսգրքի 163-րդ հոդվածի 1-ին մասի համաձայն` սեփականության իրավունքը uուբյեկտի` oրենքով և այլ իրավական ակտերով ճանաչված ու պահպանվող  իրավունքն է` իր հայեցողությամբ տիրապետելու, oգտագործելու և տնoրինելու իրեն պատկանող գույքը: Տիրապետման իրավունքը գույքը փաuտացի տիրապետելու իրավաբանորեն ապահովված հնարավորությունն է: Օգտագործման իրավունքը գույքից դրա oգտակար բնական հատկությունները քաղելու, ինչպեu նաև դրանից oգուտ uտանալու իրավաբանորեն ապահովված հնարավորությունն է: Տնoրինման իրավունքը գույքի ճակատագիրը որոշելու իրավաբանորեն ապահովված հնարավորությունն է:

Հայաստանի Հանրապետության քաղաքացիական օրենսգրքի 274-րդ հոդվածի համաձայն` սեփականատերն իրավունք ունի իր գույքը հետ պահանջել ուրիշի ապoրինի տիրապետումից:

Հայաստանի Հանրապետության հողային օրենսգրքի 116-րդ հոդվածի 2-րդ մասի համաձայն՝ ինքնակամ զբաղեցված հողամասերը վերադարձվում են դրանց սեփականատերերին, օգտագործողներին՝ առանց հողային օրենսդրություն խախտողների կողմից այդ հողամասերի ապօրինի օգտագործման ժամանակահատվածում կատարված ծախսերի հատուցման:

ՀՀ քաղաքացիական օրենսգրքի 188-րդ հոդվածի 1-3 մասերի համաձայն`

1. Ինքնակամ կառույց է համարվում օրենքով և այլ իրավական ակտերով սահմանված կարգով այդ նպատակի համար չհատկացված հողամասում կամ առանց թույլտվության կամ թույլտվությամբ սահմանված պայմանների կամ քաղաքաշինական նորմերի և կանոնների էական խախտումներով կառուցված կամ վերակառուցված կամ տեղադրված շենքը, շինությունը կամ այլ կառույցը:

1.1. Ինքնակամ կառույցը չի կարող ճանաչվել օրինական և ենթակա է քանդման (ապամոնտաժման): Նման կառույցի քանդման (ապամոնտաժման) կարգը և ժամկետները սահմանվում են Հայաստանի Հանրապետության կառավարության որոշմամբ:

2. Հողամասի սեփականատերը, այդ թվում՝ ինքնակամ կառույցի առկայությամբ հողամասը ձեռք բերողը, կրում է դրա վրա գտնվող ինքնակամ կառույցի օգտագործման ու ինքնակամ կառույցի քանդման (ապամոնտաժման) հետ կապված ռիսկերը:

3. Հողամասի սեփականատերն իրավունք ունի քանդելու իր հողամասում գտնվող ինքնակամ կառույցը՝ առանց դատարան դիմելու: Պետական կամ համայնքային սեփականություն հանդիսացող հողամասում գտնվող ինքնակամ կառույցի քանդման (ապամոնտաժման) մասին որոշում կայացնում են օրենքով սահմանված իրավասու մարմինները:

Ուրիշի հողամասում գտնվող ինքնակամ կառույցը պետության, համայնքի կամ այլ շահագրգիռ անձի հայցով, որի իրավունքները և օրենքով պահպանվող շահերը խախտվել են, ենթակա է քանդման (ապամոնտաժման), իսկ հողամասը` նախկին վիճակի վերականգնման` հողամասի սեփականատիրոջ հաշվին:

 Ուրիշի հողամասում ինքնակամ կառույց իրականացրած անձը պարտավոր է հատուցել հողամասի սեփականատիրոջը հասցրած վնասը, ներառյալ՝ ինքնակամ կառույցի քանդման (ապամոնտաժման) և հողամասի նախկին վիճակի վերականգնման ծախսերը:

ՀՀ քաղաքացիական օրենսգրիք 202-րդ հոդվածի 5-րդ մասին համաձայն`հողամասի սեփականատերը, քաղաքաշինական նորմերի ու կանոնների, ինչպես նաև հողամասի նշանակության վերաբերյալ պահանջների պահպանմամբ կարող է դրա վրա կառուցել շենքեր և շինություններ, դրանք վերակառուցել կամ քանդել, եթե այլ բան նախատեսված չէ օրենքով:

Տվյալ պարագայում Վաղարշապատ համայնք, Էջմիածին քաղաք, Սբ. Մ. Մաշտոցի փող., թիվ 10 և 12 շենքերի բակում` համայնքի սեփականություն հանդիսացող հողամասում ինքնակամ տեղադրված են թվով երկու մետաղական ավտոտնակներ, որոնց տեղադրողներին և/կամ շահագործողներին հանարավոր չի եղել հայտնաբերել, իսկ համայնքը, որպես հողամասի սեփականատեր, իրավունք ունի քանդելու  (ապամոնտաժելու) իր հողամասում գտնվող ինքնակամ կառույցները` ավտոտնակները, առանց դատարան դիմելու, հետևաբար հաշվի առնելով հիշյալ բակում նախատեսվող բարեկարգման աշխատանքները, խաղահրապարակի կառուցման առաջնահերթությունը, գտնում եմ, որ տվյալ ավտոտնակները ենթակա են ապամոնտաժման:

Ելնելով վերոգրյալից և ղեկավարվելով Հայաստանի Հանրապետության Սահմանադրության 184-րդ հոդվածի,  Հայաստանի Հանրապետության Քաղաքացիական օրենսգրքի 163-րդ հոդվածի 1-ին մասի, 188-րդ հոդվածի 1-3 մասերի, 202-րդ հոդվածի 5-րդ մասի,274-րդ հոդվածի, ՀՀ հողային օրենսգրքի 116-րդ հոդվածի 2-րդ մասի, «Տեղական ինքնակառավարման մասին» Հայաստանի Հանրապետության օրենքի 35-րդ հոդվածի 1-ին մասի 24-րդ կետի, 42-րդ հոդվածի 1-ին մասի 8-րդ կետի և 57-րդ հոդվածի 2-րդ մասի,  «Վարչարարության հիմունքների և վարչական վարույթի մասին» ՀՀ օրենքի 53-րդ, 58-60-րդ հոդվածներով՝պահանջներով,

ՈՐՈՇՈՒՄ ԵՄ

1. Ապամոնտաժել  Վաղարշապատ համայնք, Էջմիածին քաղաք, Սբ. Մ. Մաշտոցի փող., թիվ 10 և 12 շենքերի բակային հատվածում` համայնքի սեփականություն հանդիսացող հողամասում տեղադրված ինքնակամ կառույցները (թվով երկու մետաղական ավտոտնակներ) և ազատել հողամասը:

2. Քանդման աշխատանքների կատարումը հանձնարարել Վաղարշապատի համայնքապետարանի «Բարեկարգում տնօրինություն» բյուջետային հիմնարկին:

3. Սույն որոշումը կարող է բողոքարկվել՝  «Վարչարարության հիմունքների և վարչական վարույթի մասին» ՀՀ օրենքի 70-րդ և ՀՀ վարչական դատավարության օրենսգրքի 73-րդ հոդվածներով նախատեսված կարգով՝ դրա ուժի մեջ մտնելու օրվանից երկամսյա ժամկետում։

4. Սույն որոշումն ուժի մեջ է մտնում սույն որոշմամբ ուղղակիորեն շոշափվող անձանց վերաբերյալ տեղեկությունները հայտնի չլինելու պայմաններում հրապարակման պահից, azdarar.am կայքի և /կամ համայնքապետարանի  տեղեկագրերում հրատարակելու միջոցով: